E. Cuniculi, wanneer verbetering of inslapen?

[Gondolin]

Hoi lieve BBers, 

Bij ons konijn Pietje is 3 weken geleden de diagnose EC gesteld. We waren er heel vlot bij (ik zag hem zitten met scheef hoofd en wist meteen wat het was). Hij is sindsdien aan de Fenbendrops. Hij heeft nog een week of twee carprofen en metocloral gehad maar dat is nu op en hoefde niet hernieuwd te worden. 

In het begin weigerde hij te eten maar dat doet hij nu al twee weken weer ontzettend enthousiast en uit zichzelf. Verder is er helaas geen verbetering opgetreden. Hij heeft een scheef hoofdje en rolt om als hij probeert te lopen, dat is al zo sinds de diagnose. Hij is verder gelukkig ook niet zieker geworden. Zijn ene oogje is nu wel ontstoken geraakt doordat hij het tijdens het rollen telkens over de grond schuurt, maar dat heeft niet direct met de EC te maken natuurlijk. 

Onze DA wilt hem nu in laten slapen. Pietje eet nog, is levendig en er is geen verslechtering opgetreden. Mocht hij nu allerlei nieuwe symptomen hebben ontwikkeld dan zou ik het wel overwegen, maar ik heb het idee dat nu de handdoek al in de ring gooien overdreven is. 

Mijn vraag aan jullie, BBers met EC-ervaring, wanneer hebben jullie verbetering opgemerkt bij jullie EC-konijntjes en/of wanneer (tijdsverloop of bij welke symptomen) hebben jullie besloten het konijntje in te laten slapen? 

Alvast heel erg bedankt. Pietje is echt een onderdeel van de familie, komt als je hem roept, slaapt bij ons in bed, etcetera. We willen hem niet langer laten lijden dan nodig is, maar is het nu echt tijd om de hoop op te geven? 

[Lonja]

Lastig hè. Wat een nare ziekte is het ook. Als het voor jouw gevoel te vroeg is moet je het zeker niet doen. Misschien kun je eerst proberen de kuur van 28 dagen af te maken in ieder geval. Overigens is het misschien ook wel een idee om voordat je hem in laat slapen te kijken of dexamethason erbij niet helpt?

Ik kan hier wel vertellen over het moment waarop ik wel of niet besloten heb in te laten slapen maar dat zijn toch altijd weer andere situaties, dat valt niet zo 1 op 1 te kopiëren. Maar het komt erop neer dat het het moment is waarop je denkt dat het ziek zijn niet meer opweegt tegen de kans om nog beter te worden.

[Gondolin]

Het zal ook niet doorslaggevend zijn hoor. En ik ben ook net zo benieuwd naar verhalen die wél goed zijn afgelopen en na hoe lang er dan verbetering zichtbaar was. Gewoon ter informatie. Ik ben tot nu toe bij twee dierenartsen geweest die allebei in eerste instantie niks durfden te zeggen over wanneer er verbetering zichtbaar zou moeten worden, maar nu "achteraf" wel allebei zeggen: tja, als het NU nog niet beter is gaat het dat ook niet meer worden. Dan ga ik twijfelen aan de betrouwbaarheid van zo'n verwachting. 
Ik ken ook al een verhaal van een konijntje dat pas na lange tijd weer beter is geworden, en vraag me af of dat nu een hoge uitzondering is, of toch met regelmaat voorkomt. 

Ik ga in ieder geval overstappen naar een andere dierenarts, we hebben niet het idee dat de onze er nog echt voor wilt gaan. Ik ga morgen bellen en zal dan dexamethason met hem/haar bespreken. Ik ga ook vitamine B bespreken en metacam. 

Was trouwens vergeten te zeggen dat hij wel nog een spuit corticosteroide heeft gehad. 

[Kolino]

Dat een beestje niet meer beter wordt betekend niet dat de kwaliteit van leven zo slecht is dat hij ingeslapen moet worden. Wat Lonja zegt zou ik dan ook om willen buigen naar dat het ziek zijn de kwaliteit van leven op een dusdanig manier beïnvloed dat je voelt dat het gewoon te zwaar is. Dat kan zijn door teveel pijn of niet meer kunnen eten, drinken of lopen bijvoorbeeld.

 

EC kan niet echt genezen, het kan wel in remise gaan zodat het konijn kwalitatief een goed leven heeft. Maar als een konijn een flinke weerstand verslechtering heeft, of bijvoorbeeld onder narcose is geweest kun je eigenlijk wel zeggen dat het naar alle waarschijnlijkheid weer de kop op steekt.

 

Maar inslapen is een keuze die jij het beste kunt maken, jij ziet het beestje dagelijks en weet wat hij wel en niet kan. De kuur zou ik ook zeker afmaken. Zolang hij nog vrolijk is en eet en drinkt kun je het best nog even aanzien.

[Dollie]

Misschien niet helemaal wat je hoopt te lezen, maar ik zou me (voor zover ik me op basis van een stukje tekst kan baseren!) denk ik wel kunnen vinden in wat de dierenarts zegt. Je konijn kan niet lopen want rolt dan gelijk om, dat valt in mijn optiek niet meer onder kwaliteit van leven. Ik heb er zelf tot nu toe telkens voor gekozen om na een maand behandelen zonder resultaat de figuurlijke stekker eruit te trekken, soms zelfs eerder. 

 

En ja, er zijn gevallen bekend van konijnen die na soms wel maanden nog verbeterden. Dat is absoluut zo. Maar - en dit is héél persoonlijk natuurlijk - ik vind EC zo afschuwelijk om te zien, ik kan alleen maar medelijden voelen als ik naar die beestjes kijk. Zolang ze een meer dan redelijke kans hebben om er bovenop te komen gun ik ze die absoluut, maar maandenlang op zo'n manier door moeten leven omdat ze misschien nog beter kunnen worden.. Ik vind dat persoonlijk geen eerlijke keuze. De keerzijde daarvan is wel dat als ik zo'n succesverhaal lees, dat ik dan denk 'dat had mijn konijn ook kunnen zijn'. Dat zul je nooit weten. Maar ook het konijn zal dat nooit weten. Die valt vredig in slaap en ziet in die laatste ogenblikken niet zijn leven aan zich voorbij flitsen, die heeft geen bucketlist die afgewerkt moet worden. Dat besef hebben ze gewoonweg niet. In dat opzicht kun je het dus niet echt 'fout' doen.

 

Jij bent van alle mensen hier de enige die jouw konijn kent en ziet en dus het beste kan beoordelen wat zijn kwaliteit van leven nu nog is, dus laat je vooral daar door leiden. Succes en sterkte!

[Christaaa]

Dollie heeft mijn mening mooi verwoord. Ook ik vind het vreselijk om dat tollen te zien. Ik zou dat zelf geen weken door laten gaan.

Ik heb 1 konijn met EC gehad. Zij tolde niet, maar dronk liters en was opeens vrijwel verlamd aan de achterpoten. Met behandeling knapte ze een stuk op, maar de meeste winst zat wel in de eerste dagen. Daarom zou ik zelf niet doorgaan als het met een paar dagen niet beter is.

Een konijn kun je niet uitleggen dat ze even moet doorzetten omdat het beter wordt. Het is vooral allende.

Veel sterkte in elk geval met de beslissing.

[Gondolin]

Ik vind het ook vreselijk om te zien, maar naar wat ik heb gelezen ziet het er veel erger uit dan het eigenlijk voor hem zelf is. Dus ik probeer me door die emotie niet te veel te laden leiden. En ja het is altijd een afweging, wanneer slaat de balans door en is de prijs te hoog... Ik heb deze zelfde vraag ook op Facebook gesteld en daar zijn toch veel mensen die zeggen dat ze pas na 3 tot 6 weken de eerste verbeteringen zagen. Goed om te weten dus Christaaa dat dat in jouw ervaring niet zo is. 
Morgen hebben we een afspraak met de DA die samenwerkt met de opvang hier, ben benieuwd wat die zegt. 

[Dollie]

Over het algemeen hebben ze geen pijn van EC (hoewel sommige gevolgen, zoals ontstoken/beschadigde oogjes aan de kant die naar beneden hangt, natuurlijk wel pijnlijk kunnen zijn) maar dat wil niet zeggen dat het niet heel naar voor ze is. Je hebt het over een prooidier die op dit moment al zijn mobiliteit kwijt is. Veel konijnen raken ook telkens helemaal in paniek van dat getol. Dus nee om nou te zeggen dat het niet zo erg is als het er uit ziet ben ik het persoonlijk niet mee eens. 

 

Overigens is het wellicht wel goed om te weten dat het niet veilig is om Panacur langer dan 28 dagen achter elkaar te gebruiken. Natuurlijk kun je de afweging maken om toch langer door te gaan, immers als het konijn de medicatie nog nodig heeft dan zijn de gevolgen van stoppen ook groot, maar het is wel zo dat er na langdurig behandelen juist een averechts effect kan ontstaan. Het is wel zo dat verbeteringen later ook nog op kunnen treden, maar naar mijn ervaring is dat meestal wel binnen vier weken. Om te voorkomen dat ik mijn grens aldoor verschuif en me vast ga klampen aan minieme kansen hou ik dat ook altijd als (helaas soms letterlijke) deadline aan. Als er in die vier weken significante verbetering opgetreden is dan is het duidelijk, is het gelijk gebleven dan moet er een afweging gemaakt worden ook op basis van hoe erg de symptomen zijn, is het alleen maar slechter geworden dan is het voor mij duidelijk. 

 

Nou moet ik wel zeggen dat wij ook vanaf het begin gelijk de volledige behandeling (dus niet alleen Panacur maar ook Dexametason en Vit. B injecties) inzetten, dat is bij jouw konijn niet gebeurt geloof ik? Dexametason kan nog wel eens een flinke steun in de rug zijn dus dat zou ik morgen dan zeker bespreken.

[Ikka]

Bij mij heeft het ook een tijdje geduurd voordat er verbetering kwam. Ze kon niet lopen, rolde om. We zijn overgestapt naar 2 keer per dag fenbendrops en inderdaad vitamine B injecties. Hier reageerde ze beter op. Ze heeft toen wel in een kleine kooi gewoond omdat ze anders te veel wilde doen en ze had die energie juist nodig om beter te worden.

We hebben wel altijd gekeken naar hoe zij er bij zat/lag. Zolang we haar vechtlust nog zagen wilde wij haar een kans geven en in haar geval heeft het goed uitgepakt, maar ben me er van bewust dat dit vaak niet zo is.  Ze staat wel de rest van haar leven op een kleine dosis fenbendrops, maar dat neem ik op de koop toe. Ze is verder een vrolijk konijn die alles weer kan.

Mocht het met de vitamine B ook niet gaan verbeteren moet je natuurlijk een keer een keuze maken. Wij hadden voor onszelf een grens gesteld tot wanneer we door zouden gaan.

Sterkte met Pietje

[elnienkjo]

Ik herken mijn situatie in jouw verhaal. Ook op tijd erbij zijn en toen verslechtering. Mijn rammetje was ook alleen aan t tollen, had de afspraak al gemaakt voor het inslapen, maar meneer had nog zoveel levenskracht in hem. Heb toen de 28 dagen volgemaakt en is hij 90% hersteld. Zijn dieptepunt lag rond de twee weken en daarna is hij gaan opknappen. Ik las laatst in een topic dat  een dierenarts zei dat de verslechtering te maken heeft met het afsterven van de parasieten. Dat zou best eens waar kunnen zijn. Succes. 

[Lonja]

Ja maar als zoiets waar is, hoe kan het dan dat sommige konijnen binnen een week weer goed zijn? Zonder verslechtering? Hoe lang moet je dan wachten om te zien of het weer beter gaat? Waar ligt het dieptepunt? Wat is de grens? Dat blijft de vraag natuurlijk.

Ik zou je echt heel graag een concreet antwoord willen kunnen geven natuurlijk, dit zijn dingen waar ik zelf ook mee geworsteld heb. Ik heb afgelopen jaar 2 konijnen met EC gehad die uiteindelijk allebei ingeslapen zijn, de ene na een aantal maanden, juist nadat ik dacht dat het allemaal redelijk onder controle was en we het ergste gehad hadden. Maar door stress kreeg die een terugval die veel erger was dan dat het ooit geweest was in al die maanden. Tussendoor is dat konijn zo goed als weer de oude geweest. Dan denk je er na een lang gevecht te zijn en denk je dat je er eindelijk bent en alles goed is gekomen en dan gaat het toch nog helemaal fout.

Dat andere konijn werd kort daarna ziek en werd zo mager op den duur, dat ik zou moeten gaan dwangvoeren wat ik niet wilde, want hoe lang moet je dat gaan doen? Dwangvoeren zou haar kwaliteit van leven nog slechter maken, terwijl het de ene dag beter ging en de andere dag slechter. Op een dag dat het een beetje beter ging heb ik haar laten inslapen, wat het niet bepaald makkelijker maakt. Maar toch ben ik er achteraf niet wijzer over geworden of dat nu een goede beslissing was of niet. Ik kan nog steeds de ene dag denken van wel en de andere dag van niet. Moet ook zeggen dat het inslapen niet helemaal lekker ging en daar heb ik misschien nog wel het meest moeite mee, ze had geen slaapmiddel gekregen en moest 2x de dodelijke injectie krijgen, het ging gepaard met veel stress waardoor ze niet rustig insliep. Eigenlijk waren beide konijnen er in hun koppie niet klaar voor en dat lees je toch vaak bij EC, dat ze hun vechtlust wel blijven houden, wat het zo'n moeilijke beslissing maakt.

[elnienkjo]

Misschien wel een verschil tussen mijn ram en jouw konijn Lonja, is dat de mijne bleef eten. 

[Lonja]

Beide konijnen bij mij bleven op zich ook eten. De ene at gewoon alles, en goed ook, maar was met de terugval wel mager aan het worden. De ander at na een paar weken geen brokjes meer, wilde alleen nog maar verse dingen en papjes convalescence support, ik heb het idee dat dat met de medicatie te maken had. Dat ze zich daardoor niet lekker voelde, het afbouwen van de dexamethason. Maar die werd al mager ook toen ze ook nog veel brok at. Dat ging al heel snel en had niet te maken met eten. Het ging dus niet om niet willen eten, maar meer dat de ziekte zoveel energie vreet dat ze nooit genoeg binnen krijgen met eten. De tweede at dus andere dingen, maar denk dat ze last had van haar buik door het gerommel met de medicatie. Van niet eten was bij beide konijnen geen sprake.

[elnienkjo]

Ah ok, verkeerd begrepen. Ik weet trouwens niet meer of mijn ram magerder was in die periode, dat zal haast wel. Maar omdat hij niet meer bij het drinkflesje kon kregen ze in die periode ook wel veel groente .

 

Ik vraag me af Lonja, bleven jouw zieke konijnen ook veel sociaal gedrag vertonen? Want dat gaf bij mij toen de doorslag om door te gaan met medicatie. 

[Lonja]

Ik heb ze beide uit de groep moeten halen omdat de andere konijnen ze niet meer tolereerden. Zelf wilden ze wel graag terug. Dus in dat opzicht waren ze zeker zelf wel sociaal. De ene heb ik toen een nieuw huisje met ram voor gezocht zodat ze niet alleen hoefde te blijven. Die koppeling ging heel goed en ze had veel steun aan dat mannetje maar door de verhuizing had ze zoveel stress dat ze na een week dus die enorme terugval kreeg en nog eens twee weken later is ze ingeslapen. Met haar nieuwe mannetje aan haar zijde.

De andere heb ik zelf dan maar zoveel mogelijk aandacht proberen te geven, daar heb ik alle tijd die ik maar had bij gezeten omdat ze daar zo van genoot. Ik werd helemaal afgelebberd en ze vond het heel erg als ik weg ging. Ze stond gelijk klaar als ik eraan kwam, er bestond voor haar niets fijners dan knuffelen, ze hield maar niet op met mij wassen. Ik had er na een paar weken schrale handen van, mijn hart breekt als ik daar weer aan denk. Dat sociale gedrag is nooit veranderd.

[elnienkjo]

Hier bleven de dames heel sociaal naar hem. Eentje ging zelfs zo tegen hem aanliggen dat hij stopte met tollen. 

[Lonja]

Het nieuwe mannetje van die eerste deed dat ook bij haar, haar echt helpen om recht te blijven, 1 keer viel ze en bleef er een handdoek achter haar poot haken, die trok hij weg. Ik ben wel blij dat ze hem nog heeft gehad. Maar in de groep wilde het vrouwtje wat ongeveer 2 weken nadat zij overleden is EC kreeg er niets meer van hebben, die had haar echt dood verklaard. Ze mocht niet eten, niet drinken, niet lopen. Anders werd ze aangevallen.

Dat tweede vrouwtje werd door de overgebleven rammen hetzelfde behandeld zodra ze ziek werd. Daaraan zag ik nog het meest dat het foute boel was.

Het gekke is wel dat dat nieuwe mannetje van de eerste net weduwe was geworden, en hij ging opeens wel lelijk doen tegen zijn toenmalige vrouwtje toen die ziek werd. Terwijl dit vrouwtje dus eigenlijk ook ziek was, maar daar was hij juist heel lief voor.

[Gondolin]

Ik heb zelf het idee dat er geen sprake is van paniek bij Pietje. Hij is sowieso helemaal niet bang aangelegd, dus dat zal een persoonlijkheidsdingetje zijn wat verschilt van konijn tot konijn. 

Ik ga inderdaad die overige medicijnen bespreken met de dierenarts. Hij zit nu in een 1 meterkooi, maar ik ga een kleinere voor hem halen binnenkort. 

Ik hou jullie op de hoogte! 

[Gondolin]

We hebben hem laten inslapen. Deze dierenarts zag er ook geen heil meer in en zei dat na drie weken nog nabehandelen met extra medicijnen misschien een slagingskans van 1 procent zou hebben, maar dat ze eigenlijk zeker wist dat Pietje niet die ene procent zou zijn. 
Hij is rustig ingeslapen. We missen hem nu al verschrikkelijk. 

[Kolino]

Achoss, sterkte! Je weet in ieder geval zeker dat je je best voor hem hebt gedaan. Het blijft een verschrikkelijke ziekte.

[Lonja]

Och... Stond je er nu zelf wel achter?

[Christaaa]

Sterkte!

[Gondolin]

En je hebt gelijk Dollie, ik ben er op gaan letten en hij had toch meer stress dan ik in eerste instantie dacht. Dat was ook de doorslaggevende reden voor mij om het niet toch nog een weekje met extra medicatie te proberen. 

[Gondolin]

Ja dubbel natuurlijk. Hij at nog zo goed en keutelde nog zo goed. Nadat hij het prikje had gekregen heeft hij ons nog vaarwel gelikt. 

[Gondolin]

En ik zit er toch wel mee in mijn maag, dat ik zo veel verhalen heb gehoord van mensen bij wie het juist later pas weer goed ging. Maar zonder dierenarts die er achter staat begin je sowieso niks.