Konijnen in de zomer

02/23/2024 10:04:50

Mensen maken zich in de winter vaak druk om hun konijn omdat hij in de kou buiten zit, maar eigenlijk moet je je in de zomer meer zorgen maken. Er sterven meer konijnen aan oververhitting dan aan kou! Op dagen dat het warmer is dan 25 graden, heeft ook een konijn het warm.

In de natuur zitten konijnen op warme dagen lekker koel in holen onder de grond. Onze huisdierkonijnen hebben die mogelijkheid vaak niet. Daarom moet je als baasje zorgen dat jouw konijnen toch koel de zomer door komen.

Wat wel en wat niet doen bij warm weer op een rijtje:

WEL

- WEL een icepod, bevroren waterflesje, coolpod of coolpad geven voor verkoeling.
- WEL het hok naar de schaduw verplaatsen en een parasol of schaduwdoek ophangen boven de ren.
- WEL een koele plek in het hok maken, door stoeptegels neer te leggen of te zorgen dat konijnen op gras (in de schaduw) kunnen liggen.
- WEL zorgen voor zo veel mogelijk rust op warme dagen.
- Controleer WEL regelmatig op plakpoep, vochtige plekken in de vacht en wondjes, in verband met myiasis.Verschoon de poepplekken van de konijnen dagelijks!
- Ververs het drinkwater minstens 2x per dag!
- Hang een buitenthermometer in het konijnenverblijf zodat je kan zien hoeveel graden het echt is bij de konijnen.

NIET

- GEEN koelelementen voor mensen gebruiken ivm giftige inhoud.
- GEEN glazen flessen met bevroren water gebruiken.
- Let op dat je plastic flesjes niet zo legt dat de zon er op kan komen en het brand kan veroorzaken!
- GEEN donkere lakens of kleden over het hok heen hangen, ook niet als deze nat zijn.
- GEEN kleden voor de openingen van het konijnenverblijf hangen, zorg voor zo veel mogelijk ventilatie
- NIET het konijn opsluiten in een (klein) standaard konijnenhok waar het niet aan de warmte kan ontsnappen.
- doe konijnen NIET in bad.
- leg GEEN natte handdoeken op de grond in het verblijf, als konijnen daar op liggen kunnen ze een vochtige, broeierige vacht krijgen, waardoor de kans op myiasis groter is.
- voer GEEN bevroren producten aan de konijnen.
- NIET koppelen of andere stressvolle activiteiten ondernemen op warme dagen (behendigheid, clickertraining, verhuizingen etc).
- Wissel niet van voeding en probeer geen nieuwe soorten groenvoer uit op warme dagen, om diarree, en daarmee myiasis te voorkomen.

Hieronder worden bovenstaande punten verder uitgelegd en staat nog veel aanvullende informatie over konijnen in de zomer:

Zon en schaduw

Natuurlijk hopen wij dat jullie het traditionele kleine hokje vervangen hebben voor een ruimer exemplaar met konijnenren, zodat de konijnen in de zomer in ieder geval ruimte hebben om te bewegen en een ander plekje te zoeken waar het koeler is. Is dat nog niet het geval? Schaf dan alsnog een veilige konijnenren aan om te voldoen aan de minimale huisvestingsmaten voor konijnen. Per konijn is twee vierkante meter leefruimte aan te raden, voor een koppel dus een verblijf van vier vierkante meter leefruimte.

Voldoende ruimte is in de zomer helemaal belangrijk, want als de omgevingstemperatuur hoog is, en dat is de laatste jaren steeds vaker het geval, is het belangrijk dat de konijnen een voldoende ruim verblijf hebben om het fijnste plekje te kunnen kiezen. De standaard konijnenhokken, die op pootjes, maar ook die met een verdieping, veranderen bij warm weer in oventjes.

Zorg er voor dat het konijnenverblijf altijd voldoende schaduwplekken heeft. Zorg er dus voor dat het niet in de zon staat. Staat het wel in de zon? Zet er een parasol boven of hang een schaduwdoek op, zodat de konijnen toch schaduw hebben. Het nadeel van dit soort oplossingen is wel dat de warmte er ook onder kan blijven hangen. Zorg dus wel voor voldoende ventilatie, maar voorkom tocht. Maak ook in de ren diverse schaduwplekken voor jouw konijnen gedurende de dag.

Konijnen kunnen niet zweten zoals mensen en ook niet hijgen zoals honden. Een konijn kan alleen via de oren warmte kwijtraken. Als de omgeving heel warm is, is dat geen manier die ze snel helpt afkoelen, dat kan best veel energie kosten, en daarvan koelen ze ook niet af. Er is dus een realistische kans dat bij hoge temperaturen, zoals bij een hittegolf, konijnen oververhit raken.

Het meest fijne voor konijnen in de zomer is als ze een verblijf hebben met wat wisselende ondergrond om uit te kiezen. Sommige tegels kunnen koel zijn, andere tegels worden zeer warm in de zon. Het is fijn dat de konijnen dan ook gras hebben om op te zitten, of een zandbak, waar ze als ze een klein kuiltje graven ook een koele ondergrond in hebben om op te liggen. In een ruim verblijf is dat allemaal toch makkelijker te realiseren, kun je konijnen makkelijker de keuze geven uit een aantal verschillende ondergronden en schaduwplekken zodat ze elk moment van de dag een comfortabele plek kunnen kiezen.

Als je er in de praktijk achter komt dat jouw konijnenverblijf niet voldoet bij warm weer, laat het dan niet tot extremen komen, maar handel er op tijd naar. Dat voorkomt stress op de meest warme momenten.

Kan een konijn verbranden door de zon?
Konijnen kunnen ook verbranden door de zon. Zeker witte konijnen en albino konijnen kunnen daar last van hebben. Alle konijnen met lichtroze huid kunnen verbranden in de zon. Sommige konijnen hebben ook erg weinig beharing op hun oren, waardoor die gevoelig zijn voor zonlicht. Huidkanker bij konijnen is wel heel zeldzaam, maar het lijkt ons toch niet lekker voor een konijn om zijn huid te verbranden.

Het helpt om te zorgen dat jouw konijnen een schaduwrijk verblijf hebben. Bij konijnen die gevoelig zijn voor verbranden adviseren wij zelfs om het hele verblijf in de schaduw te maken. Een schaduwdoek ophangen kan daarbij bijvoorbeeld helpen. Sommige konijneneigenaren smeren de dun behaarde plekken met lichte huid in met een milde (biologische) zonnebrandcrème voor kinderen (bijvoorbeeld de lovea zonnebrandcreme voor kinderen). Nadeel is wel dat konijnen en hun maatjes dat wel oplikken en het is niet bekend of dat schadelijke gevolgen heeft. Ook wortelzaadolie en frambozenzaadolie worden gebruikt als natuurlijke zonnebrand voor konijnen die snel verbranden.

Konijnen naar binnen halen bij hitte & binnenkonijnen koel houden

Wij in de zomer vaak de vraag of konijnen op warme dagen de middag naar binnen gehaald mogen worden. Het kan wel, maar het is beter om te wisselen voor de warmte begint.

Op warme dagen raden wij niet aan om te wisselen van omgeving midden op de dag. Dat zorgt voor onrust en stress, en dat wil je op warme dagen het liefst vermijden. Stress van optillen, een nieuwe omgeving, voor koppels vaak reden om de rangorde opnieuw te gaan bevestigen, vaak een plotselinge temperatuurschommeling waardoor er een dip in de weerstand ontstaat.

Geven ze dus een hittegolf af, en wil je de konijnen naar binnen halen, doe dat dan op de dag voor de hitte begint, of uiterlijk in de ochtend, als het nog niet al te warm is, en houd ze binnen tot de warmte weer voorbij is. Zorg binnen wel voor een voldoende ruim verblijf, om relatiestress te voorkomen!

Heb jij konijnen in huis, of jouw buitenkonijnen in verband met warmte naar binnen gehaald, let dan ook op dat de temperatuur binnen in huis niet te veel oploopt! Temperaturen tot 25 graden zijn prima, maar word het binnen warmer dan dat, moet je ook maatregelen nemen. Ook binnen in huis kun je gebruik maken van koelelementen zoals koelplaten, koelschijven en icepods. Let wel op dat ze veilig zijn voor konijnen. Ook een (mobiele) airco in huis kan heel fijn zijn, zeker als je bijvoorbeeld op een warm appartement konijnen houd. Zonwering voor de ramen kan ook al groot verschil maken.

Verkoeling

Op hele warme dagen (denk aan 28+ graden) is schaduw alleen niet genoeg. Het is dan nodig om konijnen ook echt verkoeling aan te bieden. Hoe je dat het beste kan doen lees je hieronder:

Plastic waterflesjes en koelelementen voor konijnen

Leg de dag van te voren een plastic flesje water in de vriezer en geef dit op de warme dag als "koude kruik" aan je konijn. Gebruik geen glazen flessen, die kunnen kapot gaan! In onze webwinkel verkopen wij zelfs hoezen voor om de plastic waterflesjes. Nadeel is wel dat flesjes kapot geknaagd kunnen worden en als het water dan smelt wordt het in het konijnenverblijf een natte boel. Ook kunnen waterflesjes als ze in de zon komen te liggen als vergrootglas werken en brand veroorzaken. Kies de locatie van de flesjes dus goed, en let op dat er geen brandgevaar is!

Een alternatief is om een stoep tegel in de vriezer leggen en bij de konijnen in het verblijf leggen. Zorg er wel voor dat de konijnen altijd de keuze hebben of ze wel of niet tegen het koelelement aan willen liggen.

Gebruik geen koelelementen voor mensen. Als je even niet oplet en jouw konijn knaagt een koelelement kapot, is een enkeltje naar de dierenarts vaak het resultaat. Echt niet gebruiken dus, de vloeistof die er in zit is zeer giftig voor konijnen!

Er zijn wel konijnvriendelijke alternatieven te koop voor de koelelementen. Zoals de icepod. Een harde knaag-proof schijf die je in de vriezer kan koelen. Deze is onder andere in onze webwinkel te koop. Bestel op tijd, als het echt zomerweer is gaan ze zo snel dat ze binnen korte tijd uitverkocht raken. Het is aan te raden om twee icepods aan te schaffen zodat je ze kan wisselen op warme dagen. Niet alle konijnen gaan er direct op liggen. Sommige konijnen moeten er eerst even aan wennen. Toch is het aan te raden om de icepod ook in het verblijf te leggen als ze er nog niet op liggen, het koelt toch de omgeving af.

Heb je geen vriezer? Overweeg dan een coolpod, coolpad of koelschijf te kopen. Deze zijn minder koud maar koelen wel lekker af als jouw konijn er op gaat liggen. Ook deze producten verkopen wij in onze webwinkel. De coolpads zijn ook ideal mocht je op een warme dag met je konijn in een reismand op pad moeten. Niet zo koud dat ze onderkoeld kunnen raken, maar toch verkoeling tijdens de reis. Er zijn ook marmeren en keramieken tegels te koop voor konijnen, deze kun je eventueel in de koelkast extra koud laten worden voor je ze geeft. Heb je net de badkamer betegeld en een aantal lichte kleur tegels over? Gooi die niet weg, maar gebruik ze voor je konijnen in de zomer! Let wel op dat donkere tegels in de zon juist heel warm worden.

De zomerproducten voor konijnen in de Bunnybunch webwinkel vind je hier.

Ventilator voor konijnen

Mag een ventilator voor konijnen? Een vraag die regelmatig voorbij komt. Het antwoord is niet simpelweg ja of nee. Konijnen kunnen niet goed tegen tocht, dat zorgt voor lage weerstand en maakt ze vatbaar voor ziektes. Een ventilator kan tocht veroorzaken. En daardoor speelt soms net een luchtweginfectie of EC op. Dat is niet waar je op zit te wachten als konijnenbaasje, zeker niet op warme zomerdagen. Toch is het niet zo dat je helemaal geen ventilator kan gebruiken bij de konijnen.

Leven jouw konijnen los in huis of in een eigen kamer, dan kun je best een ventilator gebruiken in die ruimte. Richt een ventilator niet direct op de konijnen en let op dat je niet te koude lucht aanvoert. Soms zie je tips als bevroren flessen water voor de ventilator zetten om de lucht te koelen of zetten mensen de ventilator aan als het 's avonds afkoelt bij een open raam of deur om de koelere buitenlucht naar binnen te krijgen. Dit kan beide plotselinge temperatuurschommelingen veroorzaken en dat is niet aan te raden. Een briesje kan best lekker zijn, ook voor konijnen op een warme dag. Maar let op dat de lucht die je verplaatst niet voor grote temperatuurschommelingen zorgt.

Bodembedekking in het konijnenhok in de zomer

Gebruik je warme bodembedekking in het hok zoals stro? Haal dat er dan uit als het erg warm is! Konijnen vinden het prettiger om gewoon op de kale grond te liggen. In de zomer is bodembedekking eigenlijk alleen nodig in de toiletbakken, niet in de rest van het hok!

Natuurlijke bodembedekking zoals gras in de schaduw, of zand waar ze in kunnen graven, en zo bij het koelere zand komen om in te liggen, vinden konijnen erg prettig. Zorg dat het verblijf ruim genoeg is en voldoende gevarieerde plekjes en ondergronden heeft, zodat de konijnen zelf kunnen kiezen waar ze liggen.

Maak het konijn en/of de omgeving niet nat

Doe je konijn NIET in bad. Dit vinden konijnen vaak niet fijn en het is ook niet nodig. Al denk je dat het warm genoeg is voor een bad, een konijn vat snel kou omdat zijn vacht niet makkelijk droogt. Omdat de ondervacht lang nat blijft is een konijn dan extra gevoelig voor tocht. Zelfs met warm weer kan een konijn dan kou vatten! Ook komen op een vochtige vacht sneller maden af.

Als het om medische redenen moet, dan kun je je konijn natuurlijk wel in bad doen. Zorg er wel voor dat je het konijn goed droog maakt en overweeg of het het risico van stress, maden en oververhitting waard is op een warme dag of dat het bad uitgesteld kan worden tot de temperatuur daalt.

Sommige mensen maken de omgeving van het konijn nat, om te zorgen dat tegels afkoelen. Het gevaar daarvan is als het konijn op de vochtige ondergrond gaat liggen, dat de vacht licht vochtig, broeierig wordt. En dat trekt juist de groene vliegen aan om daar eitjes te leggen, waaruit maden komen. En myiasis (madenziekte) is echt iets wat je wil vermijden. Wij raden dus niet aan om natte doeken in het verblijf te leggen en ook de ondergrond niet nat te maken.

Rust
Niet koppelen, niet trainen, niet verhuizen, geen niet-noodzakelijke dierenartsbezoeken bij warm weer.

Laat jouw konijn op warme dagen ook vooral met rust. Doe niet te veel gekke dingen en ga niet elk half uur de complete konijnenren verbouwen. Te veel aandacht, anders dan normaal, kan juist ook voor stress zorgen. Dat wil je juist voorkomen met warm weer.

Boven de 25 graden raden wij het echt af om te gaan koppelen, behendigheidstraining te doen of andere actieve dingen. Stress en inspanning moet echt vermeden worden op warme dagen.

Plan bij voorkeur ook geen afspraak voor castratie of inentingen bij de dierenarts op een dag dat het warmer wordt dan 25 graden. Dierenartsbezoekjes veroorzaken helaas altijd heel wat stress, en afspraken die je kunt plannen kun je dus beter op een moment maken dat het minder warm is.

Water
In de zomer is het extra belangrijk dat je konijn altijd toegang heeft tot vers drinkwater. Zet eventueel naast een drinkfles ook een waterbakje neer, of zelfs nog een extra waterbakje, zodat ze net wat gulziger kunnen drinken. Voldoende drinken zorgt er voor dat alle afvalstoffen worden afgevoerd, het zorgt voor verkoeling en het voorkomt uitdroging.

Verkleurd het drinkflesje groen of geel? Dit zijn algen. In de zomer, als het zonnig is vormen zij zich sneller. Je kunt de drinkfles schoonmaken door er een beetje water in te doen en wat ongekookte rijst. Goed schudden en je flesje is weer schoon. Je kunt hiervoor ook een metalen ketting gebruiken (zoals er aan een stop vast zit voor in een bad of gootsteen) of een flessenborstel speciaal voor drinkfessen, of één voor een babyfles. Er zijn ook isolatiehoezen voor rond drinkflessen te koop. Deze zorgen er voor dat er minder tot geen algen in de drinkfles komen.

Voeding

Als je de juiste voeding geeft aan jouw konijnen, hoef je die in de zomer in principe niet aan te passen. Wil je toch wat extra's doen, dan staan er hieronder enkele tips.

Vers vochthoudend groenvoer

Geef je konijn (mits hij er aan gewend is) vochthoudende verse groentes zoals een plakje komkommer of wat witlof.

Geef groentes niet direct uit de koelkast, maar laat ze eventjes op temperatuur komen. Ook niet te lang, het is niet de bedoeling dat ze slecht worden. Haal de niet opgegeten groentes na een uurtje weg.

In de zomer als het erg warm is, zijn konijnen ook wat minder actief. Vaak hebben ze meer behoefte aan vers groenvoer dan aan krachtvoer. Het kan dus zijn dat je in de zomer de hoeveelheid brokvoer voor volwassen konijnen iets kunt minderen. Controleer regelmatig het gewicht en de conditie van je konijn, dan kun je zijn voeding precies afstellen op zijn wensen.

Geef ook geen groenvoer direct uit de koelkast, maar laat het eventjes een beetje op temperatuur komen (ook niet te lang op warme dagen, want dan wordt het slap).

Geef brokvoer in de avond

Geef geen zwaar voedsel (brokvoer) op de warmste momenten van de dag. Konijnen verteren voedsel beter als ze actief zijn. En op de warme momenten van de dag, zijn konijnen juist niet actief. Op warme dagen raden wij aan om het brokvoer of vroeg in de ochtend, of in de avond te geven. Op warme dagen zijn konijnen gelukkig lekker lui, maar dat kan als gevolg hebben dat de darmen niet optimaal werken. Voer overdag alleen hooi en eventueel wel wat vochthoudende groentesoorten zoals komkommer en witlof. Grote hoeveelheden koolsoorten kun je beter mijden op hele warme dagen (denk dan aan temperaturen van 30+ graden), omdat konijnen dan toch wat gevoeliger zijn voor gas. Als je de brokjes in de avond geeft, als het wat gaat afkoelen, zijn de konijnen daarna als het goed is ook wat actiever, wat helpt bij het verteren van de brokvoeding.

Konijnenijs? Niet doen!

Helaas zien wij op sociale media tegenwoordig wel eens "konijnenijs" voorbij komen. Baasjes geven de konijnen dan bevroren fruit, fruitijsjes voor mensen of ijsblokjes met eetbare producten er in aan konijnen. Ook hebben wij al advies voorbij zien komen dat mensen brokjes mengen met water, tot een papje maken, en dat invriezen. Dit zijn hele slechte adviezen! Dit raden wij echt sterk af. Voer GEEN koude of bevroren producten aan konijnen, daar zijn de konijnendarmen niet voor gemaakt, het kan snel voor diarree zorgen. Zelfs producten direct uit de koelkast hebben al een slechte invloed op de spijsvertering! Niet doen dus!

Daarnaast kost het de konijnen alleen maar meer energie om bevroren producten te verteren en zorgt er daardoor voor dat ze het juist nog warmer krijgen. En de kans is nog groot dat ze er diarree van krijgen, en dat wil je ook voorkomen met warm weer, omdat je daarmee het risico op een madenbesmetting vergroot.

Maden (myiasis)

Het kan elk konijnenbaasje overkomen, hoe goed je ook controleert, hoe zeker je er ook van bent dat je alles goed doet om het te voorkomen: madenziekte.

De groene vlieg legt eitjes op je konijn, op plekken waar keutels of diarree aan de vacht plakken, bij wondjes maar ook op plekken waar het vochtig of broeierig is. Denk dan bijvoorbeeld aan een natte achterkant door urine, of een konijn met snot of traanoogjes. Ook langharige konijnen met vervilte plekken in de vacht zijn extra gevoelig voor madenziekte. Het kan ontzettend snel gaan, als je in de ochtend de konijnen controleert kan alles nog in orde zijn, maar als je vervolgens een aantal uur weg bent om lekker naar het strand te gaan of om te werken, kan het als je thuis komt al een flinke besmetting zijn.

Bij warm weer zijn een vochtige vacht en poep in de vacht extra gevaarlijk. Dat kan diarree zijn, maar ook een niet opgegeten blindedarmkeutel die blijft plakken in de vacht. De groene vliegen die dit met het warme weer extra aantrekt kunnen je konijn ziek maken. Check dus regelmatig het kontje van je konijn op plakpoep, maar dat is niet de enige plek waar het voor kan komen, ook op de rug net boven de staart zien wij het regelmatig en soms ook bij de borst, als het konijn bijvoorbeeld kwijlt bij het eten (vaak door gebitsproblemen) of traanoogjes heeft.

Myiasis komt doordat groene vliegen eitjes leggen op jouw konijn. Uit die eitjes komen maden. Die maden beginnen te eten... van jouw konijn. Dit is zeer pijnlijk en kan zelfs tot de dood lijden. Voor een konijn sterft, kan het soms al dagen aangegeten zijn en enorme pijn hebben gehad. Ons advies is dus echt om er alles aan te doen om dit te voorkomen en om regelmatig goed te controleren zodat als er maden zijn, je snel kan zorgen dat het konijn bij een dierenarts komt voor de juiste behandeling.

Heeft jouw konijn plakpoep? Maak het goed schoon. Als het lastig gaat zonder water kun je het proberen met een heel licht vochtig doekje of een vochtig babydoekje (zonder parfum, bijvoorbeeld van de merken neutral of naty's). Doe je konijn niet in bad als het niet hoeft, omdat vochtige huid en vacht juist ook weer maden aan kunnen trekken. Vergeet ook niet het konijn goed af te drogen na het schoonmaken van de vieze plekken. Als je konijn erg gevoelig is voor plakpoep kun je dit regematig herhalen.

Achterhaal ook de oorzaak van de plakpoep! Meestal komt het door voedingsfouten, maar het kan bijvoorbeeld ook door een wormbesmetting komen of door overgewicht of gewrichtsproblemen, konijnen kunnen zich dan soms niet meer goed wassen op die plek. Meer informatie over konijnenkeutels lees je in ons artikel over konijnenkeutels. Plakpoep is meestal een gevolg van verkeerde voeding, zorg er dus voor dat het probleem vanaf de bron wordt aangepakt en kijk kritisch naar het voedingsschema van je konijn!

Er zijn een aantal middelen op de markt die je preventief kunt gebruiken bij konijnen, bijvoorbeeld Beaphar anti- Myiasis.

Naast plakpoep kunnen ook wondjes en een vochtige, broeierige vacht vliegen en dus maden aantrekken. Ook konijnen die beperkt zijn in hun bewegingen, bijvoorbeeld omdat ze EC hebben gehad of een verlamming, hebben meer kans op myiasis. Denk ook aan konijntjes met urinebrand, konijnen met chonisch snot, konijnen die kwijlen door gebitsproblemen en/of konijnen met traanoogjes. Wij adviseren zeker om die konijnen te behandelen met een preventief middel.

Zorg er voor dat je in de zomer het konijnenhok echt goed op tijd schoon maakt, verschoon de toiletbak gerust 2x per dag en het hok echt minimaal 1x per week. Zo voorkom je vliegen en maden en andere insecten (zoals muggen) zo veel mogelijk. Leg geen natte handdoeken in het verblijf waardoor konijnen een broerige vacht kunnen krijgen.

Myxomatose en VHS/RHD 1 en 2

Er zijn een drietal virusziekten die bij konijnen voorkomen. Myxomatose, VHS/RHD en VHS/RHD-2. Vervelende ziektes waar een konijn dat er niet tegen is ingeent aan dood zal gaan. In de zomer zitten er veel muggen, vliegen en vlooien, die de ziektes verspreiden. Ook kun je de ziektes aan je schoenen en kleding meenemen.

Je kunt je konijn hier preventief tegen laten inenten. Dit is in Nederland zeker aan te raden. De ziektes komen hier zo veel voor dat het niet de vraag is of jouw konijnen het gaan krijgen, maar wanneer. Neem het zekere voor het onzekere en laat jouw konijnen jaarlijks, bij voorkeur in het voorjaar, inenten tegen deze ziektes.

Wil je meer over deze ziektes weten, lees dan het artikel over myxomatose en VHS. Wil je weten of deze ziektes bij jou in de buurt voorkomen of een melding maken van deze ziektes? Dat kan in dit topic op ons forum: https://www.bunnybunch.nl/forums/topic/7086-myxomatose-en-vhs-rhd-uitbraken/

Wat te doen bij oververhitting?

Wanneer krijgt een konijn hitteslag of last van oververhitting?

Konijnen zijn erg gevoelig voor hoge temperaturen. Bij temperaturen hoger dan 25 ˚C heeft een konijn het warm. Het is niet dat een konijn dan opeens plotseling een hitteslag, last van oververhitting krijgt. Dat komt eigenlijk alleen voor als konijnen echt vol in de warme, felle zon gaan zitten. Of als de konijnen opgesloten zitten in een standaard konijnenhok waar de zon op staat. Als de buitentemperatuur extreem oploopt, en dat voor langere tijd, waarbij dus ook de nachten niet meer koel zijn, dan komt het wel vaker voor. De laatste jaren horen we er steeds vaker van bij de Nederlandse konijnen. Zorg er met de tips die in dit artikel staan voor dat het konijn voldoende mogelijkheden heeft om verkoeling te zoeken. Met al die voorzorgsmaatregelen en voldoende rust tijdens de warmste periode van de dag, zou je oververhitting moeten kunnen voorkomen.

Hoe raakt een konijn warmte kwijt?

Konijnen kunnen niet zweten, zoals wij mensen kunnen. Het is dus ook niet dat konijnen opeens heel veel meer gaan drinken met warm weer, zoals mensen vaak wel doen om het verloren vocht van het zweet aan te vullen. Bij konijnen werkt dat anders. Ook kunnen konijnen niet goed door de mond ademen, ze kunnen dus ook niet hijgen om warmte kwijt te raken, zoals honden. Hoe raakt een konijn dan wel warmte kwijt? De oren van konijnen bevatten grote bloedvaten, die gebruikt worden om warmte kwijt te raken aan de omgeving.

Welke konijnen zijn extra gevoelig voor warmte?

Konijnen met overgewicht, hele jonge konijnen en oude konijnen hebben een groter risico om oververhit te raken. Beoordeel goed of het verstandig is deze konijnen in de zomer op een koele plek in huis te huisvesten, of dat het buiten juist koeler is dan in huis. Maak een verstandige keuze met oog op het welzijn van de konijnen.

Hoe te handelen bij oververhitting of hitteslag bij een konijn?

Gaan jouw konijnen zelf in de zon liggen op een warme dag? Zorg er dan voor dat ze daar niet te lang liggen om oververhitting te voorkomen. Het ochtend en avondzonnetje gaat meestal wel, maar als het midden op de dag het meest warm is, is het niet goed voor konijnen om in de zon te liggen.

Hoe herken je oververhitting bij konijnen?
- lichaamstemperatuur boven de 40 graden (normaal is 38-39.5)
- Snelle ademhaling, soms zelfs ademen met de bek open
- Suf en lusteloos, konijn is te rustig, ook voor een warme dag
- uitgestrekt liggen met de ogen half open
- speekselen / kwijlen
- Het tandvlees en de binnenkant van de oogleden kunnen bij oververhitting ook donkerrood zijn.
- de oren voelen warmer dan normaal

In sommige gevallen krijgen konijnen bij oververhitting zelfs epileptische aanvallen en kunnen ze in coma raken. Let dus goed op jouw konijnen op warme dagen en voorkom dat het zo ver komt!

Heb je het vermoeden dat jouw konijn oververhit is geraakt? Temperatuur dan om er achter te komen of dat inderdaad zo is. Een thermometer zou in elke konijnen-EHBO set moeten zitten en hoor je als konijnenbaasje dus standaard in huis te hebben.

Is jouw konijn echt oververhit, neem dan direct actie. Haal hem uit de zon en zorg voor een plekje op een koele plaats, vaak is het op warme dagen binnen in huis koeler dan buiten. Leg het konijn bijvoorbeeld op de koele tegels in de badkamer. Bel direct de dierenarts. Vaak is het niet verstandig in deze situatie met het konijn stress aan te doen en in een warme auto naar de dierenarts te gaan, maar bel de dierenarts wel direct. Leg de situatie uit, en vraag om tips om jouw specifieke situatie. Mogelijk kan de dierenarts wel op huisbezoek komen als het echt een kritieke situatie is.

Als een konijn echt oververhit is moet je je konijn wel koelen met water, maar gooi niet direct zeer koud water of ijswater over het konijn heen en maak hem ook niet direct helemaal nat. Als een konijn van oververhitting te snel afkoelt, kan het konijn vervolgens weer onderkoeld raken. Rustig aan afkoelen dus.

Maak de oren met lauw water nat, het water mag niet heel koud zijn, gebruik geen ijskoud water. Houd bijvoorbeeld twee washandjes of een theedoek tegen de oren aan, maar wikkel het er niet om heen, dek ze niet volledig af. Konijnen verliezen warmte vooral via de oren, maar als je er een handdoek omheen wikkelt kunnen ze die warmte niet meer kwijt.

Laat het konijn (geen steenkoud)water drinken als dat mogelijk is en als het konijn bij kennis is. Ga geen water dwangvoeren als het konijn bewusteloos is. Zorg er voor dat je zo snel mogelijk in contact met een dierenarts komt met het konijn voor een juiste behandeling. Het kan zijn dat een bezoek aan de dierenarts de juiste keuze is in deze situatie, maar let ook op dat een oververhit konijn in een snikhete auto naar de dierenarts vervoeren, juist ook risico meebrengt. Per situatie kan dit echt verschillen, vandaar het advies om wel goed met de dierenarts te overleggen, om de juiste keuze te kunnen maken. Er zijn ook dierenartsen die huisbezoeken doen.

Is de lichaamstemperatuur van jouw konijn hoger dan 40 graden celcius is het echt een spoedgeval. Het is verstandig dan direct de dierenarts er bij te halen, hij kan jouw konijn tegen shock behandelen. Als een konijn niet behandeld word tegen oververhitting zal hij sterven. Let op de temperatuur van het konijn, je kunt een konijn met oververhitting ook te veel laten afkoelen en zo een onderkoeling veroorzaken!! Als de lichaamstemperatuur blijft stijgen, ook regelmatig opnieuw het konijn koelen. Oververhitting kan verschillende gezondheidsproblemen geven zoals leverfalen, nierfalen en stollingsstoornissen.

Wintervacht en lang haar

Deze tijd van het jaar ben je er als konijnenbaasje waarschijnlijk helemaal niet mee bezig. Maar wist je dat na de langste dag (meestal op 21 juni) de aanmaak van de wintervacht al gaat beginnen? Als je slim bent bedenk je nu alvast of je jouw konijnen deze winter binnen of buiten wil huisvesten! Meer over de aanmaak van de wintervacht lees je in het artikel "konijnen in de herfst".

Veel baasjes van konijnen met lang haar denken dat het een goed idee is om het konijn voor de zomer te scheren. Kort haar is wel een goed idee, maar scheren niet. Dan haal je namelijk de natuurlijke bescherming weg van het konijn. Een vacht van 3 a 4 centimeter is aan te raden. Dan houd het konijn de natuurlijke bescherming tegen zon en hitte (een vacht isoleert namelijk ook tegen warmte!). Een professionele konijnentrimmer kan helpen om een konijn met lang haar en een moeilijke vacht een goede zomercoupe aan te meten.

Veelgestelde vragen over konijnen in de zomer

In bovenstaand artikel hebben wij al heel wat vragen beantwoord, maar soms krijgen wij toch nog wel eens andere vragen binnen van konijnenbaasjes over dit onderwerp. Hieronder beantwoorden wij een aantal van deze vragen:

- Kan ik een icepod gebruiken zonder hoes?
Ja dat kan. Bij mensen mogen bevroren koelelementen niet direct op de huid en moet er een doek tussen. Een konijn komt echter niet met de naakte huid in aanraking met de icepod, of het bevroren waterflesje. Ze hebben er een vachtje tussen zitten. Een hoes gebruiken mag, maar hoeft niet. Wel zo fijn voor de konijnen die graag slopen!

- Kan een konijn tegen airco?
Ja, een konijn kan tegen airco. Let wel op dat konijnen gevoelig zijn voor grote temperatuurwissellingen. Haal buitenkonijnen op warme dagen dus niet naar binnen bij een airco, waar het dan opeens 10 graden koeler is, om ze eind van de dag dan weer gewoon naar buiten te doen. Maar voor konijnen die binnen leven kan een airco best prettig, soms zelfs noodzakelijk zijn. Het beste is om de koeling van de airco op te bouwen, zet de airco dus eerst aan op de laagste stand, een half uur of uurtje later dan weer een strandje harder, en zo telkens iets opbouwen (en ook weer afbouwen) zodat er geen plotselinge grote temperatuurwisselingen zijn. Zorg er ook altijd voor dat konijnen zelf kunnen kiezen of ze uit de "wind" of er in willen liggen.

- Kunnen konijnen tegen tocht?
Konijnen kunnen best tegen een windje, ventilatie is erg belangrijk. Maar zoals eerder vermeld kunnen konijnen niet goed tegen plotselinge temperatuurschommelingen. Pas dus op met temperatuurverschillen door tocht. Zorg dat er in het konijnenverblijf, of in huis als je binnenkonijnen hebt een goede ventilatie is, zonder dat er te veel tocht is.

- Kan ik mijn konijnen op het warmst van de dag binnen halen?
Nee, wij adviseren niet om op warme dagen met de konijnen te gaan sjouwen, tenzij er echt problemen zijn met de gezondheid. Het is echt beter om te zorgen dat ze één vast, bekend verblijf hebben dat voldoet in alle weersomstandigheden.

Geven ze een hittegolf af en zitten de konijnen dan binnen echt beter dan buiten? Haal ze dan op tijd naar hun binnenverblijf, en laat ze daar tot die voorbij is. Dus echt meerdere dagen en nachten. Het is namelijk niet verstandig om ze op bloedhete dagen nog meer stress aan te doen, haal ze dus vroeg in de ochtend naar binnen (bijv. rond 6 uur in de ochtend) als het nog koel is. En laat ze dan in het binnenverblijf wonen voor een aantal dagen, tot de hitte weer voorbij is. Je kan dus de keuze maken om ze naar binnen te halen, maar dan is het aan te raden ze ook echt binnen te laten wonen dag en nacht voor een langere periode. Ga niet elke dag 2x met de konijnen sjouwen van het ene naar het andere verblijf op warme dagen. Dat zorgt voor extra stress van het optillen, stress van een nieuwe omgeving, stress omdat een koppel soms de rangorde opnieuw wil bepalen op het nieuwe terrein en het kan door temperatuurschommelingen juist een dip in de weerstand geven, wat de konijnen gevoeliger maakt voor ziekte.

Alleen als het echt medisch noodzakelijk is, zoals bij oververhitting, onderkoeling, madenbesmetting, ernstige ziekte, dan kan het (in overleg met een dierenarts) wel aan te raden zijn om een konijn binnen te halen om ergere problemen te voorkomen en het herstel te helpen bevorderen. Maar voor gewone, gezonde konijnen raden wij het niet aan om te gaan wisselen, maar om te zorgen dat het vaste verblijf bestand is tegen alle weersomstandigheden.

Mag mijn konijn ijs eten?

Nee, konijnen mogen geen bevroren producten eten dus ook geen ijs. Ook niet als het met simpele ingrediënten gemaakt is zoals wortel en water. Ze kunnen er hevige buikpijn en diarree van krijgen. Daarbij krijgen ze het juist warmer door het eten van bevroren producten omdat het meer energie kost om hun lichaam op normale temperatuur te houden.